Hoe hang je een schommel op?
Je hangt niet elke dag een schommelzitje op. Gelukkig is het niet lastig.
Schommelzitje ophangen aan een carport
De carport voor de auto heeft meestal een plafond met houten draagbalken van minimaal 9 cm dik. Hier kun je gerust een schommel aan ophangen die gebruikt wordt door jonge kinderen.
Dit is niet moeilijk. Koop een set marathonhaken of indraaihaken met houtdraad schroefdraad. Boor voor de houtdraad schroeven een gat voor wat kleiner is dan de diameter van het schroefdraad. Hiermee voorkom je dat de balk van het plafond kan gaan splijten.
Let er op dat de balk van het carport minimaal 9 cm dik moet zijn.
Let op dat er voldoende 'zwaai' ruimte is voor de schommel.
Schommel ophangen aan overkapping of tuinhuis, tuinverblijf
Je ziet tegenwoordig steeds meer douglas tuinverblijven en overkappingen in de tuin staan. Omdat deze meestal gemaakt zijn van dikke douglas balken van 15 cm dik, lijkt het een prima idee om hier een schommel aan op te hangen.
Wij kunnen jouw specifieke situatie niet beoordelen, maar weet dat de overkapping niet is ontworpen voor schommels.
Eigenlijk geld hier hetzelfde als voor een carport, maar tuinverblijven zijn toch net iets anders. Deze douglas tuinhuisjes staan vaak maar op enkele betonpoeren, terwijl een carport meestal aan één zijde vast staan aan je huis. Dat maakt een tuinverblijf in potentie minder stevig.
Een pergola is meestal helemaal niet geschikt voor een schommel. Ook weer vanwege de simpele verankering op betonpoeren. Door te gaan schommelen oefen je verticale krachten uit op de constructie, waardoor de hele constructie gaat bewegen. We hebben met Modernplay hier een alternatief voor ontwikkeld: maatwerk douglas pergola's waar je aan kunt schommelen dankzij sterkere verankering in de grond.
Ophangen aan een plafond van beton
Gebruik voor een betonnen plafond zowel een schroef als een plug. Een schroef heeft op zichzelf onvoldoende mogelijkheden om zich stevig vast te klemmen in beton of steen. Met een plug zorg je ervoor dat de schommelhaak zeer goed vast komt te zitten.
Beton is erg hard en vormt de constructie van het huis. Daardoor draagt beton het geluid van de schommelhaak door het hele huis heen. Kies daarom bij voorkeur voor een bevestiging met een goede lager. De Marathon schommelhaken zijn hiervoor erg geschikt.
Bevestigen aan een speeltoestel of balk van een schommel
Aan speeltoestellen zit soms een schommelaanbouw. Deze zijn meestal gemaakt van standaardmaten rondhout of vierkant houten balken. Doordat deze balken soms relatief dun zijn, is het niet altijd handig om hier een schommelhaak in te draaien. Een goed alternatief is dan een schommelhaak met een beugel. Op de foto rechts ziet u zo'n set met een beugel voor een vierkant houten balk.
De beugel vouw je om de balk heen. Voorkom dat de beugel gaat schuiven of draaien & gebruik het gat in de zijkant van de beugel om hem vast te zetten met een schroef.
Schommelzitje ophangen aan een boomtak
Een schotelschommel, schommelzitje, klimtouw, etc. ophangen aan een boomtak? Gebruik dan bij voorkeur een set schommelhaken die je met een spanband vastmaakt om de boomtak. De boomtak blijft groeien: haal de band daarom ieder jaar even los en verplaats hem eventueel een stuk. Zo voorkom je dat je met de band de tak af gaat knellen.
Voor een schommelzitje gebruik je hiervoor twee marathon schommelhaken met spanband. Voor het ophangen van een schotelschommel of een hangstoel (met slechts één ophangpunt) kun je een draaioog + spanband set gebruiken.
Welke schommelhaken zijn goed?
Koop geen krulhaken
Er zijn veel verschillende schommelhaken op de markt. De meeste zijn prima geschikt. Blijft echter weg van de zogenaamde 'krulhaken'. Deze schommelhaak heeft geen lager. Hangt u een schommelzitje (met een metalen ring bovenin het touw) op aan een krulhaak, dan riskeert u dat de ring of de haak zal breken.
Schommelhaak met (kogel)lager
Kies daarom altijd voor een schommelhaak met een lager die het contact van staal op staal voorkomt. Dat mag een een duurder kogellagering systeem zoals bij de Marathon schommelhaak zijn, maar ook een voordelig nylon lager.
Bekijk alle schommelhaken.
Schommelhaak voor binnen vs buiten
Hier zit weinig verschil in qua materiaal. De meeste haken zijn gegalvaniseerd en daarmee roestwerend. Deze kunt u binnen gebruiken maar ook prima buiten hangen.
Voor sterk corrosieve omgevingen (bijvoorbeeld aan zee) raden we RVS schommelhaken aan.
Hoe ver hang je de schommelhaken uit elkaar?
De afstand tussen de schommelhaken hangt af van het type schommelzitje wat je ophangt en de hoogte. Voor een grote nestschommel van 1 meter breed moeten de haken verder uit elkaar hangen dan voor een smalle peuterschommel van 35 cm breed.
Richtlijnen hiervoor staan beschreven in de NEN71-8 norm over speeltoestellen en schommels. Daarin staat dat de afstand de breedte is van het zitje (specifieker: de afstand tussen de bevestigingspunten op het zitje). En daarbij pgeteld de hoogte van het schommelframe maal 0,04. Voor de meeste schommelframes (van 250 cm hoog) tel je er dus 10 cm bij op.
Let ook op voldoende afstand tot andere schommelzitjes en tot de zijkanten. Dus de muur of de palen van het schommelframe. Houdt minimaal 45 cm ruimte vrij tot de zijkanten van het schommelframe.
Hangstoel ophangen
Bij het ophangen van een hangstoel houd je rekening met:
de hangstoel moet kunnen draaien. Dus zorg voor een gaffelwartel of een oogwartel. Of koop een schommelhaak met een draaioog.
Liefst natuurlijk een gelagerde variant: kogellagers zorgen voor minder frictie en minder geluid.
Een gelagerd wartel met snapsluiting is handig om de hangstoel eenvoudig los te maken van het ophangpunt.
Zorg ervoor dat de stok van de hangstoel geen meubels/muren of andere objecten kan raken tijdens het draaien.
Trapeze of turnringen
Het ophangen van ringen, een rekstok of trapeze is vergelijkbaar met het bevestigen van een schommelzitje.
- Hoogte van de ringen: afstemmen op de gebruiker. Ideaal is als de gebruiker goed bij de ringen kan komen, zonder de arm volledig te strekken (dus met je elleboog licht geknikt).
- Hoogte van een trapeze: afstemmen op de gebruiker
- Afstand tussen de turnringen: circa 50 cm.
Let op: in deze instructies gaan we er vanuit dat je ringen ophangt voor een kind. Voor gebruik voor een volwassene hebt u mogelijk zwaarder materiaal nodig.
Piepende of krakende schommelhaken oplossing
Maken je huidige schommelhaken veel geluid? Heb je een schommelzitje opgehangen, en hoor je gepiep of geknars tijdens het schommelen? Dan hoor je simpelweg materiaal wat over materiaal heen schuurt.
Hier een voorbeeld van piepende schommelhaken:
Heb je een schommelhaak met een nylon lager? Dan is dat geen probleem. Je kunt er simpelweg even een smeermiddel als WD-40 tussen spuiten en het geluid is weg.
Zo'n nylon lager ziet er meestal uit als een wit stukje plastic in de schommelhaak op het scharnierpunt. Dit voorkomt dat de stalen karabijnhaak contact maakt met de metalen schroef die het hout in gaat.
Zie je geen lager? Bijvoorbeeld omdat het lager is weggesleten? En zie je juist dat metalen onderdelen contact maken? Stop dan met het gebruiken van de schommel en vervang eerst de volledige schommelhaak. Als je doorgaat met schommelen, kan de haak namelijk breken.
Hieronder zie je een foto van wat er gebeurt als het metaal contact maakt: slijtage dwars door het staal van de karabijnhaak heen.
De bovenstaande schommelhaken waren overigens ook verkeerd geïnstalleerd: de haken zaten een kwartslag gedraaid waardoor de schommelhaak in de verkeerde richting ging scharnieren.
Overigens zijn deze schommelhaken voor de meeste situaties best prima. Controleer de haken vooral regelmatig en vervang ze als je slijtage ziet.
Als je echt lekker wilt schommelen, raden we Marathon schommelhaken aan. Want met een nylon lager heb je nog relatief veel frictie, waardoor je vaker energie in de schommelbeweging moet stoppen. Die Marathon schommelhaken zijn bijvoorbeeld een uitkomst voor het laten schommelen van een baby of peuter: je hoeft veel minder vaak te duwen.
Schommelen met Marathonhaken gaat heerlijk soepel.
Veiligheid: hoogte schommel van de grond
Hang voor de veiligheid een schommelzitje nooit te laag op. In de touwen van schommelzitjes zitten nagenoeg altijd verstelschalmen waarmee je het touw kunt instellen op de juiste lengte. Hang daarmee het schommelplankje zo op dat hij niet vlak over de grond gaat, maar idealiter er zo'n 40 cm boven hangt. Als een kind valt, moet hij onder de schommel kunnen liggen zonder dat het schommelzitje hem/haar raakt.